درباره فلدسپات سقز کردستان
نام فلدسپات یا فلدسپار Feldspar از واژه آلمانی آن که معادل واژه انگلیسی (Field Stone) گرفته شده است. “Spar”به معنی کانی با رنگ روشن و نام این گروه از کانی‌ها از دوکلمه feld به معنی صحرا و spar به معنی لکه گرفته شده است.
دلیل نام‌گذاری این گروه از کانی‌ها به فلدسپار (فلدسپات) ایجاد نقاط سفیدرنگ توسط این کانی در مناطق مسطح و بیابانی، پس از رها شدن این کانی‌ها از متن سنگ‌ها است (در اثر عوامل هوازدگی).
صنعتگران ایرانی نیز با کاربرد فلدسپات و محصولات تجزیه آن به‌خوبی آشنا بوده و از آنها در تولید سفال، سرامیک، لعاب و شیشه استفاده کرده‌اند. این صنعت که تاریخ کهنی در ایران دارد، عمدتاً در مناطقی که فلدسپات رخنمون داشته گسترش‌یافته و در حفاری‌های انجام شده از شهرهای هگمتانه و طوس سفال‌ها و سرامیک‌هایی به‌دست‌آمده است که قطعاً مواد اولیه آن از نواحی مجاور تأمین شده است که این امر مؤید آشنایی کامل صنعتگران ایرانی با این ماده معدنی بوده است.
فلدسپات‌ها کانی‌های آذرین هستند و به طور معمول در سنگ‌های اولیه یا آذرین یافت می‌شوند. به همین دلیل معمولاً دارای ناخالصی‌های میکا و بخصوص کوارتز هستند.
درباره معدن فلدسپات چوملو (سقز)
معدن فلدسپات پتاسیک چوملو دارای پروانه بهره برداری با مساحت 2.5344 کیلومتر مربع در شمال استان کردستان و شرق شهرستان سقز واقع شده است. این معدن در بخش شمال غربی زون دگرگونی-ماگمائی سنندج سیرجان قرار گرفته است. در این منطقه توده های نفوذی گرانيتوئيدی با ترکیب حدواسط تا اسیدی و با ماهیتی کالک آلکالن متعلق به کرتاسه بالایی تا پالئوسن به داخل سنگ های قدیمی‌تر شامل واحدهای دگرگونی کامبرین و سنگ های کربناته و ولکانیکی کرتاسه نفوذ کرده اند که تماس این توده های نفوذی با سنگ های همبری منجر به دگرگونی مجاورتی خفیف و ایجاد هورنفلس شده است. در معدن فلدسپات چوملو واحدهای سنگی رخنمون یافته شامل توده گرانيتوئيدی با ترکیب آلكالی گرانيـت، مونزوسینیت و كـوارتز سينيت می‌باشد که غنی شدگی بالای این سنگ ها از فلدسپارهای پتاسیم و همچنین وجود بافت پگماتیتی و درشت بلور این کانی در محدوده ای وسیع منجر به اکتشاف این ذخیره ارزشمند گردیده است.
کانه‌زائی فلدسپار در این معدن روند خطی داشته و ضخامت تقریبی زون کانه‌زائی 250 متر و طول آن در بخش شمالی محدوده 180 متر بوده و از روندی شمال غرب-جنوب شرق پیروی می‌کند. تناژ قطعی برابر 460000 تن و ذخیره احتمالی آن 800000 تن کانسنگ با عیار متوسط K2O=8% می باشد. ویژگی‌های بارز محصول فلدسپات این معدن شامل؛ مقادیر پائین عناصر مزاحم نظیر اکسیدها و هیدروکسیدهای آهن و رنگ پخت مناسب برای لعاب در دمای مطلوب، دارای ضریب انبساط حرارتی بسیار مناسب است.
عملیات استخراج در معدن فلدسپات جوملو از سال 1400 آغاز شده است و دپوهای استخراجی با گریدهای مختلف برای مصرف بدنه و لعاب در کاشی، دپوسازی شده و آماده فروش می‌باشد.
